Onderstaand artikel is geschreven op de website van BQ Support en gaat over ons gebruik van de toetsmethode LelieGarant van BQ Support.
‘Kraam behoeden voor desastreuze gevolgen virus’’
In de broeierij van potlelies staat kwaliteit als een paal boven water. Daar weten ze bij Wetering Potlilium alles van. Het bedrijf heeft er afgelopen jaren hard aan getrokken om PlAMV en andere virussen buiten de deur te houden. De systeemaanpak van LelieGarant resulteert in een virusarme kraam. “De toetsmethode en de discipline om schoon te werken, vormen een gouden combinatie.”
Bij Wetering Potlilium stellen ze hoge eisen aan de kwaliteit van hun lelies. “Je zet meerdere bollen in een potje en wil dat ze allemaal goed groeien”, legt mede-eigenaar Peter van de Wetering uit. “Het zou goed kunnen dat wij dus een iets andere kwaliteitsverwachting van een bol hebben dan een snijteler. Ook ons unieke assortiment maakt dat we op sommige punten wat afwijkende kwaliteitseisen hebben.” Wetering Potlilium, van origine een potplantenkwekerij, startte zeventien jaar geleden een samenwerking met een veredelaar van genetisch korte potlelies. Zo ontstond een eigen assortiment dat de broers Marco en Peter van de Wetering zelf zijn gaan telen.
Kraam behoeden
Van de bollenteelt is ongeveer 40% bestemd voor de eigen broeierij en 60% wordt geëxporteerd naar broeiers wereldwijd. “Binnen onze bollenkwekerij proberen we ons product zo veel mogelijk te laten aansluiten op de wensen van klanten.” Toen in 2010 PlAMV om de hoek kwam kijken was dat alles behalve vanzelfsprekend. “Hele kramen dreigden verloren te gaan. Dat was voor ons reden om na te denken over een systeem, waarmee we onze kraam konden behoeden voor de desastreuze gevolgen van virus. Een systeem waarmee we op de meest economische manier zo veilig mogelijk werken.”
Het was volgens de ondernemer echter een tijd waarin toetsen nog in ontwikkeling was en weefselkweek geen garantie gaf voor een schone start. “We zijn erg zoekende geweest naar een goede toetsmethode. Ga je alleen de bollen toetsen of ook de wortels? En wat zijn dan de juiste momenten en volumes?” Toen BQ Support met LelieGarant kwam, ontstond een wetenschappelijk onderbouwde methode die de risico’s op virus aanzienlijk verkleint. “Dat was voor ons reden om in te stappen. Een goede werkwijze met duidelijke richtlijnen.”
Steeds weer toetsen
De aanpak bij Wetering Potlilium begint bij het selecteren van planten die ingezet kunnen worden voor weefselkweek. “Je moet zeker weten dat die plant virusvrij is. En ook de vermeerdering in het lab moet secuur zijn. Door steeds te toetsen voordat je verder gaat vermeerderen, zie je dat je een goede, virusarme kraam opbouwt.” Het weefselkweekmateriaal wordt gebruikt voor de teelt van schubbollen. Dat gebeurt het eerste jaar binnen in een afgesloten omgeving, waarna de bollen naar buiten gaan. “Na een jaar buitenteelt stopt LelieGarant, maar dat is voor ons voldoende.”
Het gaat volgens de ondernemer om de teeltsystematiek en de discipline om schoon te werken. “Dat probeer je te controleren met de toetsmethode die voor LelieGarant is ontwikkeld. De combinatie zorgt ervoor dat we met redelijke zekerheid kunnen zeggen dat we virusarme bollen telen. Daarbij gaat het niet alleen om PlAMV, maar ook om exportvirussen als ArMV en SLRSV.” In totaal wordt binnen LelieGarant op negen virussen getoetst. Van de Wetering noemt hun teeltmethode overigens niet de heilige graal. “Er zijn meerdere manieren. Het gaat erom dat je een duidelijk protocol volgt.”
Betrouwbaar voor afnemers
LelieGarant is voor Wetering Potlilium geen verkoopinstrument. “Wij begeven ons in een aparte markt met een relatief kleine klantenkring. Afnemers kopen bij ons omdat we aan hun kwaliteitsverwachting voldoen. Een label is dan verder niet zo relevant. Dat wil niet zeggen dat klanten geen belang hebben bij LelieGarant. Juist door deze systematiek kunnen zij vertrouwen op onze kwaliteit. Andersom geeft het ons rust in de organisatie. De toetsuitslagen zijn tot op de dag van vandaag goed. Tegelijkertijd moet je jezelf een spiegel voor blijven houden. In alles geldt: je bent zo goed als je laatste levering. Zeker met het wegvallen van gewasbeschermingsmiddelen wordt het alleen maar belangrijker dat je schoon begint.”